" ดอกลำโพง อะไรที่เกินคาด "

โดย...อ. ไมตรี ทรัพย์เอนกสันติ

มีอยู่วันหนึ่ง ไปจูนชุดเครื่องเสียงให้นักเล่นท่านหนึ่ง เขาใช้ลำโพงคู่ละ 6 ล้านบาท หลังจากทำโน่นนี่อยู่ 4 ชั่วโมง. ทั้งเสียงและมิติ ดีขึ้นเยอะ ถ้าเป็นคนอื่นเขาก็จบแล้ว. อย่างไรก็ตาม ผมรู้สึกว่า มันยังมีบางอย่างไปไม่สุด น่าจะไปได้มากกว่านี้ พอดีช่าง X เพื่อนกัน บอกว่า เมื่อดูภายในตู้ ดอกลำโพงเสียงแหลม ของตู้ซ้าย ยึดแบบขั้วรับสายลำโพงหันขึ้นด้านบน ตรงข้ามกับดอกแหลมตู้ขวา ที่ขั้วรับสายลำโพง หันหน้าคว่ำลง. ผมเลยบอกว่า เท่าที่ฟัง ขวาเสียงเป็นตัวตนกว่า. จึงให้ช่างX กลับทิศดอกแหลมซ้าย เอาขั้วรับสายลำโพงคว่ำลงอยู่ด้านล่าง ให้เหมือนดอกแหลมขวา จากนั้นเราฟังกันใหม่ ปรากฏว่า ทุกอย่างดีขึ้นหมด ไม่ว่าสุ้มเสียง รายละเอียด ความเป็นดนตรี ความฉับพลัน ความเปิดโปร่งทะลุ การสอดใส่อารมณ์ ทรวดทรง มิติเสียง เวทีเสียง บรรยากาศ เรียกว่า ต่างจากแต่เดิมโขทีเดียว ทำให้เกิดความกังวลว่า. สู้อุตส่าห์ออกแบบระบบลำโพงกันมาอย่างดี ดอกชั้นเลิศ แต่ต้องมาตกม้าตายกับเรื่องง่ายๆ ที่นึกไม่ถึง. ( ดอกแหลมคู่นี้ 3 แสนบาทเชียวนะ )

อย่างไรก็ตาม เกิดไปเจอดอกแหลม ซ้าย ขวา ติดตั้งเหมือนกันเปะ ขั้วรับสายลำโพงทิศเดียวกัน ก็อย่าวางใจ ควรลองสลับทิศตรงข้ามเช่นคว่ำหน้าลง ทั้งซ้ายและขวา จากแต่เดิมหันขั้วขึ้นทั้งซ้ายและขวา แล้วฟังเทียบดูว่า หันแบบไหนเสียงทุกอย่างดีกว่า. เหตุผล. ที่คว่ำ หงาย เสียงต่างกัน อาจมาจาก น้ำหนักถ่วงต่อวอยส์คอยล์ ต่างกัน เมื่อตอนคว่ำกับตอนหงาย สำหรับดอกเสียงกลาง ดอกเสียงทุ้ม ก็น่าจะมีผลเหมือนกัน ถ้าทิศติดตั้งต่างกัน อีกกรณีหนึ่ง ต้องระวังมิให้สายลำโพงภายในตู้ของแต่ละดอกแตะต้องกัน. นอกจากนั้น หัวเสียบตัวยูที่ปลายสายลำโพง ทิศทางการเสียบ คว่ำหรือหงาย ก็มีผลต่อเสียง มิติเสียง เวทีเสียง อย่างที่คุณนึกไม่ถึงเช่นกัน